Karsın en Ünlü Yemekleri
Karsın Yemekleri
Kaşarı ve balıyla birlikte Kars zengin ve renkli bir mutfağa sahiptir.
Yöreye özgü belli başlı yemekler; umaç helvası, elma dolması, hörre (un) çorbası, evelik adlı bitkiden yapılan evelik aşı, ekmek üzerine kızgın yağ ve yoğurt dökülerek yapılan ekmek aşı, pişi, kuymak, hengel (mantı), yarma buğdaydan yapılan haşıl, bozbaş, kemikli ve parça etten yapılan ve bir çeşit çorba olan piti, sultani üzümle yapılan pilav ve Kars böreğidir.
Hörre
Bir tencerede 2 kaşık tereyağı ile un kavrulur. Rengi hafif pembeleşince yavaş yavaş su ilave edilir. Tuz ve karabiber ile tatlandırılır. Sürekli karıştırarak pişirilir. Diğer tarafta yarım kaşık tereyağında salça ezilerek kızdırılır. Bu çorbanın üzerine gezdirilir ve sıcak olarak servis edilir.
Ekşili Et
Domatesleri yıkayın, etleri küçük küçük doğrayın. Eğer et yağlıysa hiç yağ koymadan, eğer yağsızsa içine yağ eklenerek, kendi suyuyla kavurun. Etler renk değiştirene ve suyunu çekene kadar kavurmaya devam edin. Bu arada soğanları ve domatesleri halka halka doğrayın. Etler kavrulunca içine soğanları ekleyin. Bir süre karıştırın. 5-10 dakika sonra doğranmış domatesleri ilave edin. Dilerseniz hepsini bir arada da ekleyebilirsiniz. Tercihe göre kıyılmış maydanoz katın. Tuz ve karabiber koyun. Tencereye hiç kaşık sokmadan, sallayarak karıştırın. Yarım saat kısık ateşte pişirdikten sonra son olarak yarım limon sıkın. Sıcakken servise sunun.
Feselli
Hamur mayalanir ve biraz bekletildikten sonra yufka açilarak, içine yag sürülüp kare seklinde içe dogru kapatilir. Yakilmis ocagin üzerine sac ters çevrilerek kapatilir. Feselliler sacin üzerine dogrudan temasla, daha sonra da ter düz edilerek pisirilir. Oldukça lezizdir. Afiyet olsun…
Gagala
Normal hamur mayalanir bir süre bekletilir Daha sonra bir miktar hamur (Künde) ortasi delinerek elips biçimde sekillendirilir. Yaglanmis tavaya 5-6 tane dizilen gagalalarin üzerine yumurta sarisi sürülerek firina verilir. Köyde ise ocak (Sömine) üstüne dört adet demir çubuk konur. Bunun üzerine tepsi konduktan sonra, tepsinin üzerine sac ters çevrilerek kapatilir. Ters çevrilmis dis bükey sacin üzerine ise, demir hare kapatilarak içine tezek koru konur. Ateste pisen yiyeceklerin daha leziz oldugunu animsatarak afiyet olsun diyoruz…
Tencerede Şiş Kebap
Domatesleri, orta büyüklükte parçalara ayırın. Biberleri 3 parçaya bölün. Soğanları parçalamamaya dikkat ederek domatesler gibi doğrayın. Daha sonra hazırladığınız malzemeyi ve kuşbaşı etleri, aynen şiş kebap yapar gibi çöplere bir et, bir sebze gelecek şekilde dizin. Daha sonra hazırladığınız şişleri 1 büyük kaşık tereyağ ya da margarin koyduğunuz genişçe bir tencerede iyice esmerleşinceye kadar çevirin. Bütün şişler hazır olduğunda, başka bir tencereye 1 ya da büyüklüklerine göre iki domates rendeleyin. Bir biberi ufak ufak doğrayın biraz da yağ ekleyerek bir sos hazırlayın. Sonra hazırladığınız şişleri de tencereye koyarak kısık ateşte yarım saat kadar pişirin.
Yaprak Manti
Yaprak mantinin hamuru da mayasizdir. Hamur hemen yapilir ve açilir. Yufka seklinde ince açilan hamur, küçük kareler biçiminde kesilir. Daha önceden kaynatilan suya yaprak mantilar atilarak pisirilir. Üzerine sogan, yag bazen de salçayla ateste kavrulmus sos dökülür. Sarimsakli yogurtta oldukça leziz bir tat verir.
Manti (Hangel)
Hangel sivesel bir girtlak sözcügü oldugu için, tam olarak Türkçe yazimi mümkün degildir. Zaten baska bir dil kurali veya alfabeyle de yazim imkani yoktur. Mantinin hamuru mayasizdir. Hamur hemen yapilir ve açilir. Yufka seklinde ince açilan hamur, küçük kareler biçiminde kesilir. Karelerin içine küçük et parçaciklari, bazen de kaz eti parçalari konularak kapatilir. Daha önceden kaynatilan suya mantilar atilarak pisirilir. Üzerine sogan, yag bazen de salçayla ateste kavrulmus sos dökülür. Sarimsakli yogurtta oldukça leziz bir tat verir.
Tandır Kaz Çekmesi
Tandır yöremizde hemen hemen her evde vardır. Bir buçuk metre derinliğinde, kesik huni şeklinde kırmızı topraktan yapılmış bir ocaktır. İçinde odunyakılarak kızdırılır, ekmek ve yemek yapımında kullanılır. Bazı evlerde ısınmada da kullanılır. Kaz kesildikten sonra 4-5 saat güneşe asılarak kurutulur. Bu sırada bulguru tuzlu suda haşlarız. Kaynamaya başlayınca hafif ateşe alırız. Suyunu çekip gözgöz olmaya başlayınca, tavada kızdırılmış tereyağını üzerine döker, tandırın dibine oturturuz. Tam üstüne gelecek şekilde kazı ayaklarından asarız. Tandırın sıcaklığı ile kızaran kazın yağı pilavın üzerine damlar. Alttaki pilav da tandırın sıcaklığında demlenir. Kaz piştikten sonra çıkarılır etleri pilavın üstüne konarak sıcak sıcak ikram edilir. Tandır olmayan evlerde bulgur pilavı ayrı yapılır, kaz fırında ayrı kızartılır. Her ikisi de sıcakken, kazın fırın tepsisinde biriken yağı, pilavın üzerine dökülerek, birlikte sıcak sıcak ikram edilir.
Kesme Çorbasi
Açilan yufka üçe veya dörde bölünür. Bu parçalar üst üstü konarak tel tel kesilir. Makarna seklinde kesilen parçaciklar kaynamis suya atilarak pisirilir. Bu arada ince ve uzun olarak yuvarlatilmis hamurdan küçük küçük parçalar kesilerek kizgin yagda kavrulur. Pisen kesme çorbasina bu parçaciklar atilarak servis yapilan çorba, yogurtla oldukça leziz bir tat verir.
Lokma (Lokum)
Lokumun hamuru da süt veya su ile yogrulur, fakat lokmanin hamuru pisi ve mafisten farkli olarak daha akiskandir.Yemek kasi ile bir miktar alinip kizgin yaga atilarak pisirilir. Peynir veya bal, reçel gibi tatlilarla da yenebilir.
