Gezegenler neden yuvarlaktır?

Gezegenler neden yuvarlaktır?
Gezegenler niye yuvarlak..?

Gezegen ve uydularin sekli hala tartisma konusu. Tum gezegen ve uydular yuvarlak olmamakla birlikte, gokbilimcilerin saptadigi buyuk gezegenlerin hepsi yuvarlaktir. Gokbilimcilere gore eriyik haldeki gok cisimlerinin seklini yercekimi belirler. Fizik kurallari bu noktada devreye giriyor. Los Altos Hills’teki Foothill College ‘dan Gokbilimci Andrew Fraknoi’ye gore madde en az enerjiyi yercekimi merkezinden esit uzaklikta bulundugu zaman harcar. Dolayisiyla bir gezegen yuvarlak oldugu zaman, kutlesi yercekimi merkezine en yakin noktadadir.

Gezegenin bir parcasi cikinti olusturursa, gezegenin o cikintiyi muhafaza etmesi icin daha fazla enerji tuketmesi gerekir. Bu durumda fizik kurallari dis mudahaleye gerek kalmaksizin kendi isini halleder:yercekimi cikintilari otomatik olarak icine ceker ve giderek yuvarlaklasir.

Gezegenlerin donme hareketi bu yuvarlakliga ozel bir bicim kazandirir. Kutuplari biraz icine ceker; ekvator kisimlarini biraz disari cikartir. Dunya ve bazi diger gezegenler bu sekilde tam yuvarlak degildir.

Mars’in ve bazi uzak gezegenlerin uydulari duzgun bir sekle sahip degildir. Bunlar, olusumlarinda etkili olan daha karmasik bir yercekimi sisteminin etkisi altinda kalarak yuvarlak kavramina pek uymayan sekillerde ortaya cikar. Fraknoi bu kucuk uydulari ”hastalikli patatesler” olarak niteliyor.

Yildizlar da gezegenler gibi yuvarlaktir, ancak bunlarin yuvarlakligi da tartisilir. Yildizlar tek baslarina iken kuresel bir goruntudedir. Ancak iki yildiz ikili bir sistem olusturdugu zaman ikisinin yercekimi kuvvetleri birbirleriyle etkilesim icine girerek, futbol topu (Amerikan) gorunumune burunur.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu